Máy bế giấy là gì? Tìm hiểu chi tiết từ A-Z về máy bế giấy

Trong ngành in ấn và bao bì, máy bế giấy là thiết bị không thể thiếu giúp tạo hình, cắt, xẻ các sản phẩm từ giấy, carton một cách nhanh chóng và chính xác. Vậy máy bế giấy là gì? Có những loại máy bế giấy nào phổ biến, ứng dụng ra sao và chọn máy sao cho phù hợp? Hãy cùng In Đức Thành tìm hiểu thông tin chi tiết ngay trong bài viết sau đây.

Máy bế giấy là gì?

Máy bế giấy là thiết bị chuyên dụng trong ngành in ấn và bao bì, dùng để cắt, tạo hình hoặc ép khuôn các loại vật liệu như giấy, bìa carton, nhựa mỏng, simili… theo hình dáng mong muốn. Đây là một trong những công đoạn quan trọng không thể thiếu trong quy trình sản xuất các sản phẩm như hộp carton, bao bì thực phẩm, tem nhãn, thiệp mời, danh thiếp, catalogue và nhiều sản phẩm giấy phức tạp khác.

Máy bế giấy được sử dụng rộng rãi tại các doanh nghiệp in ấn, sản xuất bao bì, nhãn mác, thiệp cưới, hộp quà tặng, bao bì thực phẩm, thùng carton, danh thiếp… Nhờ khả năng sản xuất hàng loạt, đạt độ chính xác cao, máy giúp doanh nghiệp tiết kiệm nhân công, rút ngắn thời gian gia công và nâng cao chất lượng sản phẩm đầu ra.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động máy bế giấy

Máy bế giấy là thiết bị cơ khí có cấu tạo tương đối phức tạp, được thiết kế để đảm bảo quá trình cắt, dập khuôn giấy diễn ra chính xác và ổn định. Máy có cấu tạo và nguyên lý hoạt động như sau:

Cấu tạo máy bế giấy

Máy bế giấy là thiết bị chuyên dụng đảm nhiệm chức năng cắt, tạo hình hoặc tạo nếp gấp trên các vật liệu như giấy, carton, tem nhãn… Các bộ phận chính thường gồm:

• Khung máy: Làm từ thép cao cấp tạo độ vững chắc và hạn chế rung lắc khi vận hành, đảm bảo tuổi thọ lâu dài.
• Khuôn bế: Được chế tạo từ ván gỗ hoặc kim loại có gắn các lưỡi dao cắt (dao sắc), dao gân (tạo nếp gấp) hoặc dao răng cưa (tạo đường xé). Khuôn sẽ được lắp cố định lên thân máy.
• Bảng điều khiển: Đối với máy tự động, bảng điều khiển kết hợp màn hình hiển thị (PLC & HMI) cho phép lập trình, theo dõi quá trình vận hành và điều chỉnh thông số kỹ thuật một cách dễ dàng.
• Hệ thống truyền động: Bao gồm động cơ, trục ép hoặc trục lăn, các bộ giảm tốc giúp chuyển động khuôn bế một cách chính xác.
• Bộ cấp và trả giấy: Hệ thống hút hoặc kẹp giấy đảm bảo giấy được đưa vào và lấy ra liên tục, ổn định và chính xác.
• Các linh kiện bảo vệ: Như vỏ bao che, hệ thống cảm biến an toàn, tự động dừng khi có sự cố nhằm bảo vệ người vận hành.

Nguyên lý hoạt động của máy bế giấy

Máy bế giấy thực hiện quá trình bế (cắt – tạo hình – tạo nếp) thông qua việc ép khuôn bế lên bề mặt vật liệu với lực ép vừa đủ để cắt, gấp hoặc tạo rãnh đúng yêu cầu thiết kế. Nguyên tắc vận hành phụ thuộc vào từng loại máy, cụ thể:

• Máy bế phẳng theo theo nguyên lý dập lên – dập xuống: Vật liệu (giấy, carton) được đặt vào máy, khuôn bế ép từ trên xuống với lực lớn (khoảng 300 tấn) theo hình dáng của lưỡi dao trên khuôn, tạo ra sản phẩm đúng mẫu. Máy có thể điều chỉnh áp lực, tốc độ để đảm bảo độ chính xác cao. Máy giúp sản xuất với tốc độ hàng nghìn tờ/giờ, công việc cấp giấy, dập bế, lấy thành phẩm chủ yếu là tự động hóa, giảm sai sót thủ công.
• Máy bế lăn (bế tròn) theo nguyên lý dập lăn: Giấy được đưa qua hai trục quay; trục trên gắn khuôn bế tròn có lưỡi dao, khi quay sẽ cắt hoặc tạo hình lên giấy. Phù hợp với sản xuất dạng cuộn hoặc những sản phẩm yêu cầu liên tục.
• Máy bế thủ công theo nguyên lý thủ công: Công nhân đặt giấy lên khuôn rồi vận hành bằng tay hoặc bằng bàn đạp để khuôn bế ép lên giấy, phù hợp với sản xuất nhỏ lẻ hoặc mẫu thử nghiệm.

Các loại máy bế giấy phổ biến hiện nay

Máy bế giấy đóng vai trò không thể thiếu trong ngành in ấn và sản xuất bao bì với nhiều dòng thiết bị khác nhau, đáp ứng nhu cầu đa dạng từ cơ sở nhỏ lẻ đến doanh nghiệp quy mô lớn. Dưới đây là những loại máy bế giấy phổ biến nhất hiện nay:

Máy bế giấy mini

Máy bế giấy mini là giải pháp lý tưởng cho các xưởng sản xuất nhỏ, cơ sở in nhanh, các shop kinh doanh nhỏ hoặc cá nhân có nhu cầu in thử, gia công số lượng nhỏ. Đặc điểm nổi bật của dòng máy này là kích thước nhỏ gọn, dễ di chuyển, vận hành đơn giản, giá thành hợp lý và phù hợp với các loại sản phẩm như thiệp cưới, thiệp mời, hộp quà, phong bì, danh thiếp.

• Ưu điểm: Tiết kiệm chi phí đầu tư, dễ sử dụng, phù hợp với sản xuất linh hoạt, số lượng nhỏ đến vừa.
• Nhược điểm: Năng suất thấp hơn so với máy công nghiệp, không phù hợp với các đơn hàng lớn, đòi hỏi thao tác thủ công nhiều.
• Phạm vi ứng dụng: In nhanh, gia công mẫu thử, sản xuất hộp, phong bì, tem nhãn số lượng nhỏ.

Máy bế giấy đặt tay

Máy bế giấy đặt tay (hay còn gọi là máy bế ngáp, máy bế tay) là dòng phổ thông nhất tại các cơ sở in nhỏ và vừa tại Việt Nam. Máy được điều khiển hoàn toàn bằng thao tác thủ công của công nhân, phù hợp với các đơn hàng nhỏ đến vừa, dễ thay khuôn, dễ bảo trì và chi phí đầu tư ban đầu không cao.

• Cách vận hành: Gắn khuôn bế lên thân máy, đặt giấy đã in (hoặc giấy sống) vào, công nhân điều khiển máy dập lên giấy để cắt, gấp, xé theo yêu cầu.
• Ưu điểm: Giá thành thấp, dễ sử dụng, bảo trì đơn giản, thích hợp với các cơ sở sản xuất quy mô nhỏ.
• Nhược điểm: Năng suất thấp, phụ thuộc nhiều vào tay nghề thợ, không phù hợp với sản xuất hàng loạt lớn.
• Phạm vi ứng dụng: Sản xuất hộp giấy, thùng carton, quy trình gia công nhỏ, đa dạng sản phẩm theo từng khuôn.

Máy bế giấy dạng lăn (Máy bế tròn)

Máy bế giấy dạng lăn (hay máy bế tròn) là dòng máy chuyên dùng cho sản xuất liên tục, đặc biệt phù hợp với các nhà máy bao bì carton, tem nhãn, nhãn hàng hóa. Máy hoạt động bằng cách dẫn giấy qua hai trục lăn, trên đó gắn khuôn bế tròn để cắt, tạo hình khi giấy đi qua.

• Cách vận hành: Giấy đi qua các trục lăn có gắn dao bế, máy sẽ cắt và tạo hình sản phẩm với tốc độ cao, phù hợp với sản xuất hàng loạt và sản phẩm dạng cuộn như tem nhãn, nhãn tự dính.
• Ưu điểm: Tốc độ sản xuất cao, phù hợp với quy trình sản xuất công nghiệp, tự động hóa được khâu cấp giấy liên tục.
• Nhược điểm: Giá thành đầu tư và bảo trì cao, chi phí làm khuôn đắt (10–30 triệu đồng/khuôn), không phù hợp với đơn hàng số lượng nhỏ.
• Phạm vi ứng dụng: Sản xuất bao bì carton, tem nhãn, nhãn hàng hóa, ngành dược, thực phẩm, đồ uống yêu cầu số lượng lớn.

Máy bế giấy tự động dạng phẳng

Máy bế giấy tự động dạng phẳng là dòng máy hiện đại, tiên tiến nhất hiện nay, phù hợp với các nhà máy in bao bì chuyên nghiệp, sản xuất số lượng lớn. Máy tự động hóa toàn bộ quy trình từ cấp giấy, bế cắt, đến lấy thành phẩm, giảm tối đa sự can thiệp của công nhân.

• Cách vận hành: Lắp khuôn bế dạng phẳng lên máy, điều chỉnh băng chuyền cấp giấy, máy sẽ dập bế tự động với tốc độ lên tới 7.000 tờ/giờ. Khuôn bế phẳng giúp xử lý các sản phẩm có cấu tạo phức tạp, kích thước lớn.
• Ưu điểm: Năng suất cực cao, độ chính xác tuyệt đối, giảm nhân công, an toàn khi vận hành, phù hợp với sản xuất công nghiệp quy mô lớn.
• Nhược điểm: Chi phí đầu tư lớn, đòi hỏi vốn ban đầu cao, việc bảo trì, sửa chữa phức tạp hơn các dòng máy thủ công hoặc bán tự động.
• Phạm vi ứng dụng: Sản xuất hộp giấy, thùng carton, bao bì cao cấp, nhãn hàng hóa công nghiệp, các sản phẩm đòi hỏi độ chính xác và sản lượng lớn.

Ưu – nhược điểm của máy bế giấy

Máy bế giấy đóng vai trò quan trọng trong ngành in ấn, sản xuất bao bì và gia công giấy. Tuy nhiên, máy bế giấy cũng có những ưu – nhược điểm riêng cần cân nhắc trước khi đầu tư. Dưới đây là tổng hợp những điểm mạnh và hạn chế của thiết bị này:

Ưu điểm

• Tăng năng suất và tốc độ sản xuất: Máy bế giấy giúp doanh nghiệp hoàn thành đơn hàng số lượng lớn nhanh chóng, đáp ứng tốt nhu cầu thị trường..
• Đảm bảo độ chính xác và đồng đều: Cơ chế hoạt động theo khuôn mẫu giúp sản phẩm cắt/bế ra chuẩn xác, đồng nhất kích thước, hình dáng. 
• Giảm chi phí nhân công, tiết kiệm thời gian: Nhờ tự động hóa và thao tác đơn giản, máy bế giấy giúp giảm đáng kể lượng lao động thủ công và tối ưu hóa khâu sản xuất.
• Đa dạng mẫu mã, linh hoạt ứng dụng: Dễ dàng hoán đổi, lắp đặt khuôn bế mới phù hợp với nhu cầu in ấn đa dạng: từ thiệp cưới, name card, hộp quà cho đến bao bì công nghiệp.
• Dễ vận hành, bảo trì: Các dòng máy hiện đại có bảng điều khiển cảm ứng, an toàn khi vận hành, dễ sử dụng kể cả cho thợ mới vào nghề.
• Giảm lãng phí nguyên vật liệu: Sản xuất tự động, độ chính xác cao giúp giảm thất thoát giấy và vật liệu phụ.

Nhược điểm

• Chi phí đầu tư cao (dòng máy tự động): Các máy bế tự động dạng phẳng, dạng lăn đòi hỏi vốn đầu tư lớn, phù hợp hơn với doanh nghiệp sản xuất quy mô vừa và lớn. Ngoài ra, chi phí làm khuôn riêng biệt cho từng mẫu cũng khá cao.
• Hạn chế với sản lượng nhỏ: Máy bế công nghiệp, đặc biệt là máy lăn và tự động không phù hợp cho sản xuất số lượng nhỏ, mẫu thử vì gây lãng phí và tốn chi phí vận hành.
• Diện tích lắp đặt lớn: Đối với máy bế tự động, kích thước máy khá lớn, chiếm nhiều không gian nhà xưởng, chỉ phù hợp với các cơ sở có hạ tầng tốt.
• Phụ thuộc vào khuôn bế và bảo trì: Việc sử dụng khuôn chất lượng kém hoặc không bảo trì định kỳ có thể dẫn tới sai lệch, lỗi sản phẩm, và tăng chi phí sửa chữa, bảo trì máy móc.
• Nguy cơ lỗi vận hành: Sai sót khi lên khuôn, thay khuôn hoặc thiết lập thông số kỹ thuật có thể dẫn đến sản phẩm lỗi, lãng phí vật liệu, giảm hiệu quả sản xuất.

Ứng dụng của máy bế giấy

Máy bế giấy ngày càng giữ vai trò trung tâm trong ngành in ấn, sản xuất bao bì và nhiều lĩnh vực gia công giấy nhờ khả năng tạo hình linh hoạt, năng suất cao và đảm bảo độ chính xác tuyệt đối cho từng sản phẩm. Dưới đây là các ứng dụng phổ biến:

• Gia công bao bì giấy: Tạo hình, cắt và gấp nếp các loại hộp giấy, thùng carton (3, 5, 7 lớp) phục vụ đóng gói hàng hóa, bảo quản sản phẩm mọi ngành nghề.
• Định hình sản phẩm: Máy bế giấy giúp mọi hộp thành phẩm đồng đều kích thước, tăng tính thẩm mỹ và khả năng bảo vệ sản phẩm bên trong.
• Cắt tem decal, tem nhãn sản phẩm: Ứng dụng phổ biến trong ngành thực phẩm, hóa mỹ phẩm, dược phẩm, điện tử, tiêu dùng nhanh.
• Gia công tem nhãn dạng cuộn: Máy bế tròn, máy bế lăn hoạt động liên tục, tốc độ cao phù hợp cho sản xuất tem, nhãn số lượng lớn.
• Thiệp mời, thiệp cưới, danh thiếp, bao lì xì: Cắt theo khuôn mẫu phức tạp hoặc tạo đường gấp, cấn lõm/thêu nổi cho thành phẩm.
• Hộp quà, túi giấy thời trang, hộp trưng bày sản phẩm: Đảm bảo hình dáng tinh xảo, tạo điểm nhấn cho sản phẩm quà tặng hoặc thời trang cao cấp.
• Gia công bảng hiệu, standee, POSM quảng cáo: Những chi tiết cắt đặc biệt, viền bo tròn, tạo hình logo, linh vật, hình nổi.
• Bế nhãn dinh dưỡng, bao bì thực phẩm, tờ hướng dẫn sử dụng, nhãn mác dược phẩm: Đòi hỏi tiêu chuẩn, kích thước đồng nhất và tính thẩm mỹ mà sản xuất thủ công khó đáp ứng.
• Tự động hóa sản xuất: Các dòng máy bế giấy tự động có khả năng chạy liên tục, giảm nhân sự trực tiếp, giảm tỷ lệ lỗi và lãng phí vật liệu.
• Đa dạng hóa mẫu mã: Chỉ cần thay khuôn là doanh nghiệp dễ dàng tạo ra nhiều mẫu mã mới mà không tốn quá nhiều thời gian, chi phí đầu tư khuôn được tối ưu linh hoạt.

Kinh nghiệm chọn mua máy bế giấy phù hợp

Lựa chọn máy bế giấy phù hợp không chỉ giúp tối ưu hiệu quả sản xuất mà còn tiết kiệm chi phí đầu tư và vận hành. Dưới đây là gợi ý kinh nghiệm khi mua máy bế giấy bạn cần lưu ý:

Xác định mục đích sử dụng

Trước hết, bạn cần xác định rõ mục đích sử dụng máy bế giấy: sản xuất hộp giấy, tem nhãn, thiệp mời, thùng carton, bao bì… Mỗi loại sản phẩm đòi hỏi máy có đặc tính kỹ thuật khác nhau về khổ giấy, độ dày, đường cắt phức tạp.

Ước lượng khối lượng sản xuất hàng tháng, quý hoặc năm để lựa chọn máy có công suất phù hợp. Sản lượng nhỏ nên cân nhắc máy mini hoặc đặt tay; sản lượng lớn nên đầu tư máy bế lăn hoặc tự động dạng phẳng. Nếu doanh nghiệp thường xuyên thay đổi mẫu mã thì cần máy dễ đổi khuôn, thiết lập nhanh, thao tác đơn giản.

Chọn loại máy theo tính chất công việc

Các loại máy bế khác nhau sẽ phù hợp với mục tiêu sử dụng khác nhau:

• Máy bế tròn: Phù hợp cho sản xuất liên tục với khổ giấy lớn hoặc dạng cuộn.
• Máy bế dạng phẳng: Cho độ chính xác cao, phù hợp với bao bì yêu cầu chất lượng in ấn tinh xảo.
• Máy bế mini: Phục vụ nhu cầu thủ công, thiết kế thiệp, nhãn dán cá nhân.

Các lưu ý khác

• Khổ máy (phạm vi làm việc): Chọn máy có khổ cắt phù hợp với sản phẩm lớn nhất bạn cần sản xuất. Máy nhỏ hơn sẽ rẻ hơn nhưng hạn chế ứng dụng.
• Chất lượng khuôn bế: Khuôn bế quyết định độ sắc nét, chính xác và tuổi thọ sản phẩm. Đầu tư khuôn tốt giúp nâng cao chất lượng đầu ra và giảm phế phẩm.
• Tốc độ máy: Máy bế đặt tay thường đạt 1.000 tờ/giờ; máy tự động có thể lên đến 7.000 tờ/giờ. Tốc độ càng cao, năng suất càng lớn nhưng giá cũng tăng theo.
• Độ an toàn: Máy nên trang bị cảm biến quang, hệ thống dừng khẩn cấp, ly hợp bảo vệ quá tải để đảm bảo an toàn cho người vận hành.
• Độ bền và chế độ bảo hành: Chọn thương hiệu uy tín, hỗ trợ bảo hành dài hạn, có sẵn phụ tùng thay thế.
• Dễ bảo trì, sửa chữa: Máy có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp, thay thế linh kiện sẽ tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài.

Máy bế giấy là thiết bị không thể thiếu trong ngành in ấn và bao bì hiện đại, giúp gia công sản phẩm nhanh chóng, chính xác và thẩm mỹ. Việc lựa chọn đúng loại máy phù hợp với nhu cầu sản xuất sẽ tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả và chất lượng đầu ra. Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin để bạn hiểu rõ máy bế giấy là gì, các dòng máy phổ biến, ứng dụng và kinh nghiệm chọn mua hiệu quả.